برخی الزامات آسانسورهای خودروبر
مطابق مبحث 15 مقررات ملی ساختمان
1.1. تعبیه آسانسورهای خودروبر به عنوان تنها راه ورود و خروج خودرو در طبقات پاركینگ كلیه ساختمانهای مسكونی، تجاری، اداری و عمومی ممنوع میباشد.
1.2. در پاركینگهای طبقاتی و ساختمانهایی كه طبقات پاركینگ در كنار ساختمان قرار دارند، تعبیه آسانسورهای خودروبر مجاز میباشد. در این شرایط تعداد مورد نیاز آسانسور باید بر اساس محاسبات ترافیكی آن تعیین شود (تعبیه حداقل 2 آسانسور الزامی است).
1.3. تأمین نیروی برق ثانویه (ژنراتور) به منظور سرویس دهی كامل آسانسورهای خودروبر الزامی است.
1.4. در ساختمانهایی كه مطابق بند2 تعبیه آسانسور حمل خودرو در آنها ممنوع نشده است، رعایت مقررات مبحث سوم مقررات ملی ساختمان درخصوص راههای خروج، سیستمهای اعلام حریق اتوماتیک و دستی، سیستمهای اطفای حریق و… الزامی است.
1.5. به منظور تخلیه گاز و دودهای خروجی از اگزوز خودروها، تعبیه فنهای مكنده متناسب با حجم كابین در سقف كابین و در بالای چاه آسانسور الزامی است.
1.6. كابین آسانسورهای خودروبر باید دارای درِب اتوماتیك با سیستم محركه مجزا باشد و درهای طبقات نیز از نوع اتوماتیك انتخاب شوند.
1.7. در هر كابین باید دو شستی احضار در دو سمت دیواره كابین نصب شود. محل قرارگیری این شستیها باید به گونهای باشد كه راننده خودرو هنگام ورود و خروج از هر دو سمت امكان دسترسی به دكمه های طبقات و كلیدهای توقف اضطراری را دارا باشد.
1.8. استفاده از چشم الكترونیكی پرده ای دوبعدی یا سه بعدی در ورودی(های) كابین بالابر خودرو الزامی است.
1.9. آسانسور حمل خودرو باید به سیستم تراز طبقه مجدد مجهز باشد.
تست و تحویل گیری جک خودرو
2 . آسانسور باید مطابق ضوابط این مقررات در ساختمانها نصب، راه اندازی و تحویل گردد و قطعات منفصله و یا مونتاژ شده آن مطابق ضوابط سازمان ملّی استاندارد ایران به شماره های 6303-1 و 6303-2 ساخته شده باشند.
2.1.آسانسور پس از نصب و راه اندازی باید توسط متخصصان صاحب صلاحیت آزمایش و تحویل گرفته شود. این تحویل گیری مانع از ضمانت شركت سازنده، فروشنده و نصاب آسانسور نخواهد بود.
2.2.عقد قرارداد سرویس و نگهداری آسانسور، با اشخاص حقیقی و حقوقی صاحب صلاحیت در حین بهره برداری، همواره الزامی است، در غیر این صورت مسئولیت آسانسور با كارفرما یا بهره بردارساختمانخواهد بود و باید در قبال هر حادثه ای پاسخگو باشند.
2.3. هنگام بازدید یا تعمیر آسانسور در دوره بهره برداری، لازم است كلیه ورودیهای آسانسور در طبقات مختلف توسط سرویس كار مجاز ساختمان مسدود گردد.
مسدود نمودن ورودی های مذكور لازم است با علائم هشدار دهنده مطابق با مبحث بیستم مقررات ملّی ساختمان انجام گیرد.
هنگام تحویل گیری آسانسور علاوه بر مواردی كه قبلاً ذكر شد، رعایت نكات زیر نیز الزامی است:
2.3.1.كابین باید در تراز هر طبقه توقف نماید و در حین ورود و خروج مسافر یا بار در آن تراز باقی بماند.
2.3.2.رواداری توقف كابین از سطح تراز ورودی نباید از+-20 میلی متر بیشتر شود.
2.3.3. در صورتی كه به دلیل ظرفیت سنگین و یا ارتفاع زیاد و یا هر دلیل دیگر كابین بعد از كم یا زیاد شدن مسافران و بار، تغییر سطح دهد
و از رواداری مجاز تجاوز نماید باید مكانیزمترازطبقه شدن مجدد به سیستم اضافه شود.
2.3.4.كابین نباید هنگام حركت به سمت بالا یا پایین لرزش یا تكان داشته باشدصداهای سایش یا غیرمعمول بدهد.
2.3.5. سیستم محركه آسانسور باید كمترین لرزش و صدا را داشته باشد و با بالانس كردن صحیح و نصب لرزه گیرهای مناسب از به وجود آمدن و انتقال این موارد به سازه ساختمان جلوگیریشده باشد.
2.3.6.در مواقع قطع برق، باید بتوان به طور دستی كابین را به نزدیكترین طبقه رسانید تا مسافران خارج شوند. دستورالعمل نحوه عملكرد باید در موتورخانه نصب باشد.
2.3.7. درِ كابین و درهای طبقات در هنگام بسته بودن باید كاملاً محدوده بازشوی ورودی را پوشش داده و قفل شوند(قفل ایمنی).
2.3.8.دكمه های زنگ اخبار و توقف اضطراری در كابین در صورت وجود پایین ترین دكمه بوده و در ارتفاعی برابر با 890 میلی متر نصب شوند و بالاترین دكمه نباید بیش از 1370میلی متراز كف كابین ارتفاع داشته باشد.
2.3.9.زنگ اخبار (در صورت وجود) باید مجهز به باطری قابل شارژ باشد و حتی المقدور امكان نصب زنگ كمكی در اتاق نگهبانی نیز فراهم گردد.
2.3.10.در ساختمانهای عمومی باید وسیله مكالمه دوطرفه (تلفن یا …) در كابین نصب شود (توصیه می شود این وسیله در كلیه آسانسورها نصب شود).
2.3.11.درهای لولایی طبقات باید مجهز به پنجره مرئی شوند تا بودن كابین در طبقه مشخص شود.
كیفیت و ابعاد این پنجره و شیشه باید طبق ضوابط استانداردهای ملّی یا استانداردهای معتبر بین المللی باشد.
2.3.12.روشن بودن داخل كابین به طور دائم در حین حركت یا با درِ باز الزامی است.
2.3.13.تعبیه هواكش برای كابین دارای در الزامی است.
2.3.14.در صورتی كه كابین فاقد در باشد (آسانسورهای باربر ویژه) باید لبه ایمنی مجهز به میكروسوئیچ و حداقل یك چشم الكترونیكی در آستانه ورودی كابین نصب شود.
علاوه بر آن باید كلیه شرایط ایمنی، مطابق با ضوابط سازمان ملّی استاندارد ایران به شمارههای 6303-1 و 6303-2 رعایت گردد.
2.3.15.ریل های راهنمای آسانسور باید از جنس فولاد مخصوص بوده و استحكام ودرستی انتخاب و نصب آنها توسط شركت آسانسوری تضمین شده باشند.
2.3.16.در موقع تحویل گیری آسانسور باید شناسنامه مربوطه به آسانسور مطابق پیوست شماره 1 دریافت شود و در هر قرارداد سرویس و نگهداری آسانسور، این شناسنامه به رویت شركت نگهدارنده برسد تا آخرین تغییرات اساسی در آسانسور به اطلاعات آن شناسنامه اضافه گردد.
2.3.17. دستگیره ای بر روی یكی از دیواره های كابین، ترجیحاً در عقب با سطحی صاف با فاصله ای حداقل 20 میلی متر از دیواره و در ارتفاع 900 میلی متر از كف كابین نصب شود.
2.3.18.وقتی كه درِ كابین و درِ طبقات باز می شوند، شدت روشنایی بر روی دكمه های كنترل كابین و یا راهروها، نباید از 50 لوكس كمتر باشد و این روشنایی باید دایمی باشد
2.3.19.در آسانسورهای تخت بر و آسانسورهای حمل بار، نصب یك یا دو ردیف ضربه گیرروی تمام دیواره های كابین الزامی است.
2.3.20.حداكثر ارتفاع بالاترین دكمه ها و نشانگرهای كابین نباید بیش از 1800 میلی مترباشد. دكمه های نشان دهنده جهت، اندازه ای برابر 18 میلی متر خواهند داشت. نشانگر قابل رؤیتی جهت نشان دادن تقاضای مسافر ثبت شده روی دكم هها یا كنار آنها برای هر آسانسور، باید وجود داشته باشد و پس از جواب دادن به این تقاضا باید خاموش شده یا تغییر رنگ دهد.
2.3.21.در كلیه طبقات به جز طبقه ورودی اصلی، یك علامت تصویری با طرح استاندارد شده در مجاورت هر دكمه آسانسور نصب شود كه نشان میدهد كه در مواقع آتش سوزی از آسانسور استفاده نشود و راه پله خروجی و اضطراری را نشان دهد.
2.3.22.اتصال زمین مناسبی برای سیستم برق آسانسور و همچنین سیستم همبندی برای هم ولتاژ كردن جهت ریل های آسانسور و قطعات فلزی ثابت آن، مطابق مفاد مقررات مبحث سیزدهم مقررات ملّی ساختمان در نظر گرفته شود.
2.3.23. در صورتی كه ساختمان به هر دلیلی قبل از تكمیل سیستم آسانسور مورد بهره برداری قرار گیرد، باید تمام نقاط دسترسی به چاه و آسانسور و موتورخانه آسانسور در برابر خطر سقوط حفاظت شوند.
حفاظت در مقابل آتش آسانسور خودروبر
هنگام آتش سوزی ساختمان ها، آسانسورها میتوانند نقش حیاتی در تخلیه ساختمان و نجات افراد داشته باشند در حالی كه همیشه این پیغام در آسانسورها نصب میشود كه از آسانسورها هنگام آتش سوزی استفاده نشود. هنگام وقوع حریق در تمام یا قسمتی از ساختمان مشكلات تخلیه خصوصاً برای سالمندان و بیماران پیش می آید. به همین منظور استفاده از آسانسور در مواقع آتش سوزی در صورتی مجازاست كه آسانسور در اختیار افراد ذیصلاح یا آتشنشان ها قرار گیرد تا بتوانند با راندمان بیشتر، عملیات تخلیه را انجام دهند.
1. رعایت مفاد مبحث سوم مقررات ملّی ساختمان تحت عنوان “محافظت ساختمان ها در برابر حریق” لازم الاجرا می باشد.
2. چاه آسانسور به عنوان یك كانال هوایی عمل می كند و لذا راهرو طبقات باید توسط درهای ضدگسترش حریق محفوظ گردد تا از نفوذ دود و آتش به چاه آسانسور و عمل نمودن چاه آسانسور به عنوان دودكش جلوگیری شود.
3. كابل تغذیه برق برای آسانسور باید مستقل باشد تا چنانچه در اثر آتش سوزی، اتصال برق منجر به عمل فیوزها یا كلیدهای حفاظتی دیگر گشته و سبب قطع مدار برق قسمت هایی ازساختمان شوند، سیستم برق آسانسور همچنان متصل و فعال باشد.
4. در پایین ترین نقطه و یا در طبقه همكف داكت هوایی خاصی برای چاه آسانسور طراحی و ساخته شود تا در مواقع آتش سوزی و نفوذ دود به چاه آسانسور، تهویه هوای تازه از داكت ممكن باشد.
5. داكت فوق باید به نحوی محفوظ شود تا از ورود انسان و یا حیوانات به چاه آسانسور جلوگیری شود.
6. در صورت الزام به پیش بینی سیستم اعلام حریق در ساختمان (با توجه به ضوابط سایر مباحث مقررات ملّی ساختمان یا ضوابط سازمان آتش نشانی و غیره)، نصب حسگرهای سیستم اعلام حریق درفضاهای موتورخانه آسانسور، چاه آسانسور، راهرو و ورودی به موتورخانه آسانسور و راهرو جلوی درِ طبقات آسانسور الزامی است. حداكثر فاصلة افقی نصب این حسگرها از مركز هربازشوآسانسور (مركز در طبقات) برابر متر است. این حسگرها از طریق تابلو كنترل (پانل كنترل) سیستم اعلام حریق به سیستم كنترل آسانسور مرتبط می گردند. در صورتی كه حسگرهای فوق الذكر فعال شوند، درِ آسانسور نباید در هی چیك از طبقات به جز طبقه ورودی یا طبقه ازپیش تعریف شده باز شود. تمام آسانسورها باید به طبقه ای كه توسط افراد مسئول ساختمان مشخص می شود، منتقل شوند و قابلیت كنترل به صورت دستی (كلید آتشنشان) را دارا باشند.
7. استفاده از هر نوع وسایل آتش نشانی در موتورخانه آسانسور به شرطی مجاز می باشد كه این تجهیزات برای اطفای حریق ناشی از آسانسور به كار روند.
8. انبار كردن و یا گذاشتن هر نوع مواد قابل اشتعال و یا غیرقابل اشتعال در چاه آسانسور، موتورخانه و یا چاهك آسانسور ممنوع می باشد.
9. در صورتی كه دیواره های چاه آسانسور از نظر مقاومت به آتش درجه بندی شده باشند، باید درهای لولایی همان درجه و درهای اتوماتیک حداقل نصف آن درجه بندی را دارا باشند.
برق اضطراری در آسانسورخودروبر
در صورتی كه وجود برق اضطراری برای یك ساختمان ضروری باشد باید حداقل یك آسانسور از هرگروه آسانسور در ساختمان از برق اضطراری تغذیه گردد و این خط تغذیه باید بتواند هریك از آسانسورهای دیگر را به انتخاب تغذیه کند.
