آسانسورها از نظر معیارهایی همچون نوع سیستم محرکه، نوع کاربری، ظرفیت، ابعاد و اندازه، امکانات و قابلیت ها، نوع قطعات و تجهیزات و سرعت به انواع مختلفی تقسیم می شوند. یکی از معیارهای تقسیم آسانسورها، سرعت آن هاست. این دستگاه ها بر اساس سرعت به مدل های مختلفی تقسیم می شوند که هر کدام برای ساختمان های خاصی مناسب هستند. در ادامه انواع آسانسورها را از نظر سرعت آن ها مورد بررسی قرار داده ایم.
بررسی سرعت آسانسورهای کششی
آسانسورهای کششی یکی از انواع پرکابرد بالابرها هستند که با استفاده از سیم بکسل ها و فلکه های کششی کار می کنند. این سیستم ها می توانند بر اساس سرعتی که دارند به مدل های مختلفی طبقه بندی شوند:
-
آسانسورهای کششی با سرعت پایین
این آسانسورها با سرعتی کمتر از 1.0 متر بر ثانیه کار کرده و معمولاً در ساختمانهای کوچک که نیاز به جابجایی سریع وجود ندارد، استفاده می شوند.
-
آسانسورهای کششی با سرعت متوسط
این آسانسورها با سرعتی بین 1.0 تا 2.0 متر بر ثانیه کار می کنند و برای ساختمانهای مسکونی، اداری و هتلها مناسب هستند. این بالابرها می توانند مسافران را به طور کارآمد بین چند طبقه جابجا کرده و معمولاً یک مسیر دو طبقه را در حدود 10 ثانیه طی می کنند.
-
آسانسورهای کششی با سرعت بالا
این آسانسورها سرعتی بیش از 2.0 متر بر ثانیه دارند و برای ساختمانهای بلند، معمولاً بالای 15 طبقه، مناسب هستند. آسانسورهای کششی با سرعت بالا زمان انتظار را در ساختمانهای شلوغ به حداقل رسانده و با سرعت هایی تا 5.0 متر بر ثانیه نیز حرکت می کنند. در این صورت این بالابرها برای کاربرد در ساختمان های بلند مرتبه و برج ها دستگاه های ایدهآلی می شوند.
-
آسانسورهای کششی با سرعت فوق العاده بالا
این آسانسورهای کششی می توانند با سرعت های بالای 5.0 متر بر ثانیه حرکت کنند. این آسانسورها برای ساختمان های بسیار بلند طراحی شده اند و از فناوری های پیشرفته برای حفظ ایمنی و راحتی در سرعت های بالا استفاده می کنند. سریع ترین آسانسورهای کششی جهان می توانند به سرعت های 10 متر بر ثانیه نیز برسند که مدت زمان جابجایی در آسمان خراش ها را به طور قابل توجهی کاهش می دهند.
بررسی سرعت آسانسورهای هیدرولیکی
آسانسورهای هیدرولیکی به دلیل مکانیسم حرکتی خاص و سرعت منحصر به فرد خود، گزینه ای مناسب برای ساختمان های کم ارتفاع تا متوسط هستند. این سیستم ها از نیروی هیدرولیکی برای بالا و پایین بردن کابین استفاده می کنند که آن ها را برای ساختمان هایی با حداکثر پنج طبقه کارآمد می سازد.
سرعت آسانسورهای هیدرولیکی معمولاً بین 0.4 تا 1.6 متر بر ثانیه متغیر است. مدل های استاندارد این سیستم ها اغلب سرعتی در حدود یک متر بر ثانیه را محقق می کنند که این میزان سرعت برای کاربرد در بیشتر ساختمان های مسکونی و تجاری کافی است. برخی از آسانسورهای هیدرولیکی پرسرعت می توانند سرعت هایی تا 3 متر بر ثانیه را داشته باشند که عمدتاً در ساختمان های تجاری بزرگ مورد استفاده قرار می گیرند. زیرا در این ساختمان ها حمل و نقل سریع بین طبقات مساله ای ضروری است.
بررسی سرعت آسانسورهای بدون موتورخانه
آسانسورهای بدون موتورخانه (MRL) نشان دهنده پیشرفت قابل توجه در فناوری ساخت آسانسور، به ویژه از نظر سرعت و کارایی هستند. این آسانسورها بدون وجود موتورخانه طراحی و ساخته می شوند. به طوری که در مقایسه با آسانسورهای متداول، طراحی فشرده تر و سرعت بالاتری دارند. آسانسورهای MRL به ویژه برای ساختمانهایی با ارتفاع متوسط تا بلند مناسب هستند که معمولاً می توانند تا 18 طبقه یا مسیر سفر 50 متر را سرویس بدهند. طراحی این سیستم ها ظرفیت بار مجاز بین 630 تا 2,050 کیلوگرم بسته به مدل و ظرفیت آن ها را پشتیبانی می کند. در این صورت این آسانسورها به طور موثری تعداد مختلف کاربران را سرویس دهی می کنند.
سرعت آسانسورهای MRL معمولاً از 0.75 تا 2.5 متر بر ثانیه می رسد. این دامنه سرعت امکان انعطاف پذیری در طراحی و کاربرد این سیستم ها را فراهم کرده و نیازهای کاربران در ساختمان های مختلف را برطرف می کند. به عنوان مثال، برخی از مدل ها با سرعت 1.0 متر بر ثانیه برای ساختمان هایی با ارتفاع متوسط مناسب هستند؛ در حالی که برخی دیگر می توانند سرعت هایی تا 2.0 یا حتی 2.5 متر بر ثانیه را در ساختمان های بلندتر به دست آورند.
بررسی سرعت آسانسورهای خلأ
آسانسورهای خلأ یا پنوماتیک نوع خاصی از بالابرها هستند که از فشار هوا برای بالا و پایین بردن کابین استفاده می کنند. برخلاف آسانسورهای رایج که از ماشینآلات و سیم بکسل های سنگین برای کار کردن استفاده می کنند، آسانسورهای خلأ بر اصل اختلاف فشار هوا متکی هستند. در این حالت این نوع بالابرها به گزینه ای کارآمدتر و دوستدار محیط زیست تبدیل می شوند.
یکی از مزایای کلیدی آسانسورهای خلأ سرعت آن هاست. معمولاً این بالابرها سرعتی در حدود 0.15 تا 0.20 متر بر ثانیه دارند. این دامنه سرعت برای آسانسورهای مسکونی مناسب است و باعث جابجایی نرم و راحت کابین می شود. سرعت آسانسورهای پنوماتیک توسط اختلاف فشار هوا تعیین می شود. این اختلاف فشار هوا را پمپ خلأ ایجاد می کند. زمانی که پمپ خلأ، هوا را از شفت بالای کابین خارج می کند، یک ناحیه کم فشار ایجاد می شود. فشار بالاتر زیر کابین باعث ایجاد نیروی بالابرنده شده و کابین را به سمت بالا حرکت می دهد. برای پایین آمدن کابین، سیستم کنترلی اجازه می دهد تا هوا دوباره وارد شفت شده و فشار متعادل شود. در این صورت کابین به آرامی به پایین حرکت می کند.
سرعت یک آسانسور خلأ ممکن است بسته به مدل و شرکت سازنده آن متفاوت باشد. به عنوان مثال، مدل PVE30 سرعت حرکتی برابر با 0.15 متر بر ثانیه دارد؛ در حالی که مدل PVE52 می تواند به سرعتی برابر با 0.20 متر بر ثانیه برسد. آسانسور خلأ هوایی NuVa می تواند با سرعتی برابر با0.20 متر بر ثانیه حرکت کند.
بررسی سرعت آسانسورهای وینچی
آسانسورهای وینچی از مکانیزم وینچ برای حرکت عمودی کابین استفاده می کنند. سرعت این آسانسورها عامل حیاتی در طراحی و عملکرد این بالابرهاست که بر کارایی دستگاه و تجربه بهتر کاربران تأثیر میگذارد.
آسانسورهای وینچی می توانند بسته به طراحی و کاربردهای خود، سرعت های مختلفی داشته باشند. برای مثال، بسیاری از آسانسورهای وینچی مسافربر برای کار در سرعت های حداکثر ۲ متر بر ثانیه طراحی شده اند که معادل ۱۲۰ متر در دقیقه است. این میزان سرعت برای ساختمان های کم ارتفاع تا متوسط مناسب است. در این صورت مسافران می توانند بین طبقات به سرعت و به راحتی جابجا شوند.
در کاربردهای خاص، آسانسورهای وینچی می توانند سرعت های بالاتری را به دست آورند. برخی از مدل ها قادر به حرکت با سرعت های 0.67 تا 1.33 متر بر ثانیه هستند که در حدود 40 تا 80 متر بر دقیقه می رسد. این سرعت ها معمولاً برای جابجایی کارآمد کالاها و افراد در محیط های شلوغ و پرجنب و جوش مورد نیاز هستند.
بررسی سرعت آسانسورهای کارگاهی
آسانسورهای کارگاهی در مکان های کارگاهی و صنعتی مختلف مورد استفاده قرار می گیرند. این سیستم ها جابجایی کارآمد بارهای سنگین را در طول طبقات این مکان ها فراهم می کنند. سرعت این آسانسورها عامل مهمی است که بر عملکرد و بهره وری آنها تأثیر میگذارد.
معمولا آسانسورهای کارگاهی با سرعت هایی بین 20 تا ۹۰ متر بر دقیقه کار می کنند که این بازه سرعتی بسته به طراحی و استفاده این بالابرها متفاوت است. برای مثال، برخی از مدل ها برای حرکت با سرعت ۳۳ متر بر دقیقه طراحی شده اند که این میزان سرعت برای بسیاری از محیط های صنعتی و تولیدی مناسب است. میزان سرعت آسانسور کارگاهی می تواند بر اساس ظرفیت آن متفاوت باشد. ظرفیت های رایج آسانسورهای کارگاهی شامل ۱۲۰۰، ۱۵۰۰، ۲۰۰۰ و ۲۵۰۰ کیلوگرم است که انعطاف پذیری در حمل بارهای مختلف را فراهم می کند.
سرعت آسانسورهای کارگاهی نقش حیاتی در عملکرد این بالابرها ایفا کرده و بر هر دو جنبه بهره وری و ایمنی آن ها تأثیر می گذارد. با پیشرفت های فناوری، این آسانسورها می توانند به سرعت های بهینه دست یابند؛ در حالی که حرکت ایمن و دقیقی را برای بارهای سنگین در محیطهای صنعتی مختلف امکان پذیر کنند. سرعت آسانسورهای کارگاهی به طور قابل توجهی بر اساس طراحی، هدف استفاده و الزامات خاص محیط هایی که در آن ها کار می کنند، متفاوت است.
بررسی سرعت آسانسورهای صنعتی
آسانسورهای صنعتی یکی از انواع بالابرها هستند که به طور ویژه برای استفاده در مکان های صنعتی همانند کارخانه ها و کارگاه ها و یا پروژه های عمرانی طراحی و تولید می شوند. این آسانسورها معمولاً بر اساس قابلیتهای سرعتی خود به سه دسته تقسیم می شوند که در زیر به آن ها اشاره کرده ایم.
-
آسانسورهای صنعتی با سرعت پایین
بسیاری از بالابرهای صنعتی، به ویژه آن هایی که برای حمل کالاها یا مواد سنگین استفاده میشوند، با سرعت های پایین تری کار می کنند. این سرعت ها معمولاً بین ۰.۲۵ تا ۰.۵ متر بر ثانیه (تقریباً ۵۰ تا ۱۰۰ فوت در دقیقه) است. آسانسورهای صنعتی با سرعت پایین، ایمنی و ثبات را بر سرعت ترجیح می دهند و برای محیط هایی که باید بارهای سنگین با دقت جابجا شوند، سیستم های ایده آلی هستند.
-
آسانسورهای صنعتی با سرعت متوسط
برخی از آسانسورهای صنعتی می توانند به سرعت هایی در حدود ۱.۰ تا ۳.۰ متر بر ثانیه (تقریباً ۲۰۰ تا ۶۰۰ فوت در دقیقه) دست یابند. بالابرهایی با این سرعت ها معمولاً در محیط هایی به کار می روند که تعادل بین کارایی دستگاه و ظرفیت بار آن ضروری است؛ همانند انبارها یا تأسیسات تولیدی که کالاها باید به سرعت و به طور ایمن جابجا شوند.
-
آسانسورهای صنعتی با سرعت بالا
این نوع از آسانسورهای صنعتی می توانند به سرعت هایی تا یک متر بر ثانیه یا ۶۰ متر بر دقیقه برسند. این بالابرهای صنعتی معمولاً در ساختمان های بلند یا تأسیساتی همانند پروژه های ساختمانی یا کارخانه های بزرگ که نیاز به حمل و نقل عمودی سریع دارند، استفاده می شوند.
بررسی سرعت آسانسورهای خودروبر
آسانسورهای خودرو برای جابجایی عمودی خودروها بین سطوح مختلف یک ساختمان یا مکان طراحی شده اند. در حالی که عملکرد اصلی آسانسورهای خودروبر صرفهجویی در فضا و بهینهسازی آن است، سرعت این بالابرها عامل مهمی برای عملکرد کارآمد و راحت آن ها به شمار می رود.
بیشتر آسانسورهای خودرو حداکثر سرعتی در حدود 0.15 متر بر ثانیه یا کمتر دارند. سرعت نسبتا پایین این بالابرها به دلیل آن است که حرکت ایمن و کنترل شده خودروهای سنگین با وزن چند صد کیلو تا حتی چند تن را امکان پذیر کند. سرعت آسانسورهای خودروبر تحت تأثیر عوامل مختلفی از جمله ارتفاع طبقه، ظرفیت بار و نوع سیستم محرکه دستگاه متغیر است. معمولا حداکثر سرعت این بالابرها به دلیل مقررات ایمنی و نیاز به حفظ یک سواری نرم و راحت برای سرنشینان خودرو محدود می شود.
بررسی سرعت آسانسورهای بیمارستانی
آسانسورهای بیمارستانی برای برطرف کردن نیازهای خاص مراکز بهداشتی و درمانی طراحی شده اند و حمل و نقل ایمن و کارآمد بیماران، کارکنان و تجهیزات پزشکی را فراهم می کنند. سرعت این آسانسورها معمولاً در بازه 1.6 تا 2.0 متر بر ثانیه قرار دارد که تقریباً معادل 96 تا 120 متر بر دقیقه است. این میزان سرعت می تواند زمان انتظار را کاهش داده و دسترسی سریع به طبقات مختلف بیمارستان و مراکز درمانی، به خصوص در مواقع اضطراری را تسهیل کند.
به لحاظ عملی، یک آسانسور بیمارستانی با سرعت 1.6 متر بر ثانیه، می تواند از طبقه همکف به طبقه دوم (با فرض ارتفاع حدود 3 متر برای هر طبقه) در مدت 1.875 ثانیه حرکت کند. با توجه به این که آسانسورهای بیمارستانی معمولاً کابین بزرگی دارند و برای حمل برانکارد، صندلی چرخدار و کادر پزشکی طراحی شده اند، این میزان سرعت می تواند بسیار کارآمد باشد.
بررسی سرعت آسانسورهای خانگی
آسانسورهای خانگی، یکی از مدل های آسانسورهای مسکونی هستند که برای جابجایی راحت افراد در بین طبقات منازل خصوصی طراحی شده اند. به طور معمول، آسانسورهای خانگی با سرعت هایی در بازه 0.15 تا 1.0 متر بر ثانیه کار می کنند. به عنوان مثال، بسیاری از آسانسورهای خانگی معمولی با سرعتی در حدود 0.15 بر ثانیه حرکت می کنند که تقریباً معادل 9 متر بر دقیقه است. این سرعت معمولاً برای منازلی با دو یا سه طبقه کافی است. جایی که مسیر حرکت نسبتاً کوتاه بوده و نیازی به جابجایی سریع وجود ندارد.
سرعت آسانسور خانگی به طور قابل توجهی بر زمان لازم برای جابجایی بین طبقات تأثیر میگذارد. به عنوان مثال، اگر یک آسانسور خانگی برای طی کردن مسیر 6 متری (تقریباً دو طبقه) با سرعت 0.15 بر ثانیه تنظیم شود، جابجایی کاربران حدود 40 ثانیه طول می کشد. برعکس، در سرعت 1.0 متر بر ثانیه، همان میزان جابجایی تنها 6 ثانیه زمان می برد.
علاوه بر این، سرعت آسانسورهای خانگی تنها به کارایی این دستگاه ها مربوط نمیشود؛ بلکه بر ایمنی و راحتی آن ها نیز تأثیر میگذارد. سرعت های پایین تر اجازه می دهند تا آسانسور شروع و توقف نرم تری داشته باشد که خطر تکان های ناگهانی را کاهش میدهد؛ به ویژه برای کاربرانی که مشکلات حرکتی دارند.
کلام آخر
در این مطلب کوشش کردیم تا انواع مختلف آسانسورها را از نظر سرعت آن ها مورد بررسی قرار دهیم. آسانسورهای مختلف با سرعت های متفاوتی کار می کنند. تفاوت سرعت آسانسورها به دلیل نوع سیستم محرکه، ارتفاع ساختمان، نوع کاربری و میزان ظرفیت آن هاست. کارایی و ایمنی دو مقوله بسیار مهم در تمامی آسانسورها هستند که سرعت هر دستگاه با توجه به این دو مقوله تعیین می شود. به عبارتی هر آسانسوری با هر میزان سرعت، باید کارایی و ایمنی لازم را در حین کار داشته باشد.