آسانسور هیدرولیکی به عنوان یکی از انواع آسانسورها، از سیستم محرکه منحصر به فردی برخوردار بوده که با آسانسورهای کششی کاملا متفاوت است. این بالابرها با کمک سیستم هیدرولیکی و جک هایی که به کابین متصل هستند، کار می کنند. نصب و راه اندازی این آسانسورها همانند انواع دیگر، نیازمند رعایت استانداردها و الزاماتی است که باید در هر پروژه آن ها را به طور کامل رعایت کرد. با رعایت این الزامات و استانداردها، سیستم، عمکلرد درست و قابل قبولی خواهد داشت. همچنین ایمنی آسانسور در برابر سوانح احتمالی، به میزان زیادی ارتقا می یابد. در ادامه به بررسی استانداردهای آسانسور هیدرولیکی پرداخته ایم.
استانداردهای آسانسور هیدرولیکی
- لوله ها یا شلنگ رابط
این شلنگ ها یا لوله های قابل انعطاف باید به گونه ای بوده که در مقابل فشار ترکیدگی، ضریب ایمنی بالایی داشته باشد. به طوری که حداکثر و حداقل این ضریب ایمنی به ترتیب هشت و شش برابر فشار کامل باشد. به دلیل آن که بیشترین فشار مجاز که روی جک ها وارد می شود، به میزان 45 بار است، باید از شلنگ هایی استفاده شود که فشار ترکیدگی آن برابر با 360 بار باشد.
- جک ها
در صورت اتصال جک ها به کابین از زیر، فاصله پایین ترین قسمت کابین با بالاترین قاب راهنما، باید 30 سانتی متر باشد.
جک ها باید از تجهیزات همزمان ساز مکانیکی یا هیدرولیکی برخوردار باشند. این تجهیزات برای باز و بسته شدن همزمان پیستون ها به کار می روند.
جک های تلسکوپی باید به گونه ای باشند که قسمت تکیه گاه در آن ها، بدون توجه به هدایت کننده بیرونی، دست کم دو برابر قطر پیستون، طول داشته باشد.
- شیر دستی
شیر دستی، یک شیر دو راهی است که می توان با دست جریان روغن را قطع یا وصل کرد. این شیر باید در محلی نصب شود که ارتباط بین سیلندر به شیر یک طرفه را برقرار کند. ضروری است این شیر در موتورخانه نصب شود.
- شیر یک طرفه
این شیر نیز باید در محلی نصب شود که بتواند بین پمپ و شیر دستی ارتباط ایجاد کند. هر زمان که فشار منبع از کم ترین فشار عمکلرد پایین تر باشد، شیر یک طرفه باید بتواند آسانسور را در هر جایی با بار اسمی نگاه دارد.
- شیر فشارشکن
این شیر، می تواند فشار روغن هیدرولیک را تا میزان مشخصی تحمل کند. در صورتی که فشار افزایش یابد، این شیر از بالا رفتن فشار سیستم و بروز خسارت جلوگیری می کند. این شیر در نیز باید در مداری قرار داده و نصب شود که بتواند بین پمپ هیدرولیک و شیر یک طرفه ارتباط برقرار کند. همچنین باید نصابان این شیر را به نحوی نصب کنند که بتواند فشار را به میزان 140 درصد فشار بار کامل افزایش دهد.
- شیر محدودکننده یک طرفه
این شیر امکان آن را می دهد که جریان آزاد از یک طرف وجود داشته باشد و در طرف دیگر، جریان به شکل محدود صورت بگیرد. اگر یک نشتی جدی و بزرگ در سیستم هیدرولیکی، اتفاق بیفتد، شیر محدودکننده باید بتواند از بالا رفتن سرعت کابین جلوگیری کند. سرویسکار در موقع بازدید و سرویس، باید بتواند به این شیر دسترسی داشته باشد. همچنین با عملکرد سیلندر و شیر ترکیدگی، هماهنگ بوده و عملکرد موازی داشته باشد.
- شیر ترکیدگی
این شیر به نحوی طراحی می شود که وقتی فشار افت می کند، به شکل خودکار بسته می شود. می توان گفت شیر ترکیدگی، دبی جریان روغن را کنترل و تنظیم می کند.
شیر ترکیدگی، باید توانایی آن را داشته باشد که کابین را به هنگام حرکت به پایین متوقف کرده یا آن را ثابت نگاه دارد. طبق استاندارد، این شیر باید به سیلندر نصب شده یا با آن یکپارچه باشد. شیر ترکیدگی باید بتواند از خروج مایع هیدرولیکی و تخلیه آن از پیستون به طرف پایین و سقوط کابین جلوگیری کند.
- سرعت
میزان سرعت اسمی آسانسور در جهت بالا (Vm) یا پایین (Vd) نباید از یک متر بر ثانیه فراتر برود. در صورتی که کابین خالی باشد، میزان سرعت به سمت بالا نباید از 8 درصد سرعت اسمی رو به بالا (Vm) بیشتر شود. همچنین در سرعت رو به پایین وقتی کابین بار اسمی دارد، نباید از 8 درصد سرعت اسمی رو به پایین (Vm) فراتر برود. این اندازه گیرها باید در حالتی انجام شود که روغن هیدرولیکی دمای عادی داشته باشد.
- عملکرد اضطراری
عملکرد اضطراری آسانسور هیدرولیکی باید از استانداردهای زیر برخوردار باشد.
– حرکت رو به پایین کابین – شیر خروج اضطراری
یک آسانسور هیدرولیکی باید مجهز به شیر اضطراری پایین آورنده باشد که بتوان آن را به شکل دستی باز و بسته کرد. این شیر در موتورخانه نصب می شود و به تکنسین یا هر فرد دیگری این امکان را می دهد که به هنگام قطعی برق، آسانسور را به یک طبقه پایین بیاورد. تا از این طریق افراد داخل کابین بتوانند از آن خارج شوند. این شیر باید به نحوی کار کند که نیروی دست به شکل پیوسته به آن وارد شود. به گونه ای که با برداشتن دست از روی آن، کابین نیز از حرکت بایستد. علاوه بر این شیر خروج اضطراری باید به نحوی طراحی و نصب شود، که بتوان از آن در برابر عملکرد ناخواسته کابین و حرکت آن، محافظت کرد.
در آسانسورهایی که عملکرد غیر مستقیم دارند، باز و بسته کردن دستی این شیر نباید باعث شود که پیستون به میزانی پایین برود که سیم بکسل یا زنجیر شل شود. یعنی باید پیستون و کابین همزمان پایین بیایند.
کابین نباید سرعتی بیش از 3 متر بر ثانیه داشته باشد.
– حرکت رو به پایین – پمپ دستی
در هر آسانسوری که روی کابین آن ترمز ایمنی یا گیره ای نصب شده، استفاده از یک دستگاه پمپ دستی دائمی، ضروری است. این پمپ کابین را به سمت بالا حرکت می دهد و نصب آن از این جهت الزامی است که تکسین بتواند به راحتی آسانسور را از حالت پاراشوت خارج کند. محل قرار گرفتن این پمپ باید در مداری باشد که بتواند از یک طرف به شیر یک طرفه و شیرهای رو به پایین و از طرف دیگر به شیر دستی وصل باشد.
همچنین پمپ دستی باید از یک شیر فشارشکن برخوردار باشد تا توانایی کنترل فشار در محدوده ای برابر با دو سوم فشار بار کامل را داشته باشد.
- ایمنی در برابر خطر شل شدن سیم بکسل ها
در آسانسورهای هیدرولیکی با عملکرد غیر مستقیم، ممکن است این خطر وجود داشته باشد که سیم بکسل ها شل شود. در این صورت ضروری است که یک وسیله یا قطعه ایمنی نصب شود. این وسیله باید بتواند در مواقع شل شدن سیم بکسل ها، آسانسور را متوقف کرده و به همان حالت نگه بدارد.
- جلوگیری از گرم شدن بیش از حد روغن هیدرولیکی
به این منظور باید وسیله ای نصب شود تا دمای روغن هیدرولیکی را کنترل کرده و از بالا رفتن آن فراتر از 70 درجه جلوگیری کند. در این صورت با خاموش کردن ترموستات موتور، آسانسور را متوقف کرده و آن را به همان شکل نگه می دارد.
- سیستم ضد خزش الکتریکی
در آسانسورهای هیدرولیکی لازم است سیستم ضد خزش الکتریکی نصب شود. این سیستم باید بتواند در محدوده ای که درب ها باز می شود، بدون توجه به باز یا بسته بودن آن ها، کابین را به سر طبقه هدایت کند. کنترل این وسیله نیز با تابلوی فرمان انجام می شود.
- کلیدهای توقف یا stop
در آسانسورهای هیدرولیکی همانند سایر سیستم ها، برای آن که کابین متوقف شده و در همان حالت بماند، باید کلیدهای توقف و تجهیزات مربوطه نصب شوند. اگر آسانسورها از درب های اتوماتیک برخوردار باشند، این کلیدها باید در قسمت هایی از جمله چاهک، موتورخانه، روی سقف کابین و در جعبه رویزیون نصب شوند. همچنین در آسانسورهایی که درب ندارند، پنل این کلیدها باید از ورودی آسانسور یک متر فاصله داشته باشد.